Uitleg over stijlvormen
Vind jij het lastig om stijlkeuzen te benoemen en analyseren? Anika geeft je een aantal tips om het jezelf wat makkelijker te maken.
Wat zijn stijlvormen?
Stijlvormen zijn manieren waarop een schrijver of een spreker zijn verhaal kan aansterken, pakkender kan maken of een beetje kan afzwakken en ze zijn er in alle soorten en maten. Bijvoorbeeld de retorische vraag. Die heb je misschien zelf ook wel eens gebruikt. Dat is de vraag waar je eigenlijk geen antwoord op verwacht, zoals: “Hoe kan dit nou?” Stijlvormen kunnen nog wel eens verwarrend zijn en er zijn een paar die ik graag wil uitlichten in dit filmpje, zodat je weet hoe je ze uit elkaar kunt halen.
Wat is het verschil tussen het eufemisme en het understatement?
We beginnen bij twee stijlvormen die een beetje op elkaar lijken, want ze gaan allebei over het afzwakken van iets wat je bedoelt. Dat zijn het eufemisme en het understatement. Een eufemisme is iets wat je gebruikt om iemands gevoelens te sparen of om iets voorzichtiger over te brengen. Denk maar aan als je iets super saai vond en dat je zegt: “Het prikkelde mijn interesse niet zo.” Dan klinkt het al een stuk aardiger. Je kunt ook zeggen: “Die mevrouw is op leeftijd.” Als je bedoelt dat die mevrouw eigenlijk heel oud is, dus daarmee ben je iemands gevoelens aan het sparen of probeer je iets af te zwakken, zodat het niet te bot overkomt. Dan krijg je het understatement dat is ook een manier om iets af te zwakken, alleen dat gebruik je niet om iemand gevoelens te sparen, maar eigenlijk juist om te spotten met hoe erg de situatie eigenlijk is of hoe groot de situatie eigenlijk is. Zo kun je zeggen: “Dat liep een beetje in de soep.” Als je het hebt over een grote brand tijdens oud en nieuw. Of je kan zeggen als je de jackpot hebt gewonnen “Ja dat is wel een leuk zakcentje.” Eigenlijk zeg je dan iets heel kleins, maar je bedoelt iets heel groots. Het verschil met het eufemisme is dat je dus niet iemands gevoelens probeert te sparen, maar je probeert juist de nadruk te leggen op hoe groot iets in werkelijkheid eigenlijk is. Daarin verschillen de twee.
Wat is het verschil tussen de tautologie en het pleonasme?
Andere twee die nogal verwarrend kunnen zijn, zijn de tautologie en het pleonasme. Dat zijn allebei vormen van stijlvormen waarin je in iets herhaalt, alleen verschillen ze ook weer een beetje van elkaar net als de vorige twee. Tautologie is waarbij je twee woorden herhaalt van dezelfde woordsoort. We gaan het gewoon even aan de hand van een voorbeeld langslopen. “Daarnaast is er ook een lunch verzorgd.” Daarnaast en ook zijn eigenlijk precies hetzelfde woord; ze zijn allebei een signaalwoord en geven allebei aan dat er nog iets is. Daarnaast en ook voegen dus aan elkaar niet zo heel veel toe, dus herhaal je eigenlijk hetzelfde woord zonder dat je een doel hebt. Pleonasme is ook een herhaling van woorden alleen is het niet dezelfde woordsoort dat wordt herhaald. Kijk maar eens naar deze zin. “Ik zie niks meer door deze witte sneeuw.” Sneeuw is eigenlijk altijd wit, dus witte zegt iets over sneeuw, maar voegt eigenlijk niet zo heel veel toe aan de betekenis van de zin. Je herhaalt het eigenlijk zonder doel te hebben. Het verschil tussen een tautologie en een pleonasme is dat bij een tautologie hetzelfde woord eigenlijk wordt herhaald of dezelfde woordsoort en bij een pleonasme het twee verschillende woorden zijn die wel verwant zijn aan elkaar.
Hopelijk kun je deze stijlvormen nu goed van elkaar onderscheiden.
Abonneer op ons YouTube kanaal voor meer video’s!
Nog meer video’s van onze trainers bekijken waarin ze je alles uitleggen over moeilijke vakken? Abonneer je dan op ons Lyceo YouTube kanaal!
Bekijk bovenstaande video op YouTube hier.
Examentraining Nederlands volgen?
Met de examentraining Nederlands van Lyceo bereid jij je optimaal voor op jouw (eind)examen. De examentrainingen van Lyceo zijn als enige in Nederland bewezen effectief. Dat blijkt uit onafhankelijk onderzoek van SEO Economisch Onderzoek. De examentraining aardrijkskunde wordt gegeven door onze deskundige, enthousiaste en ervaren begeleiders. De houding en kennis van onze trainers worden door hun leerlingen met een gemiddeld cijfer van een 8,3 beoordeeld: een cijfer waar we trots op zijn.
Op de pagina Examentraining lees je meer over wat Examentraining bij Lyceo inhoudt.
Op de pagina Oefenexamens Nederlands kun je veel verschillende oefenexamens vinden.
Op de pagina Nederlands Tips & Tricks vind je allerlei tips die jouw helpen bij de voorbereiding op je examen.
