93 procent van de middelbare scholieren is afgeleid tijdens eindexamens

Leiden, 10 mei 2022 – Vrijwel alle examenleerlingen zijn weleens afgeleid tijdens het examen. Bij veel heeft dit effect op de concentratie en het uiteindelijke resultaat. Dat blijkt uit een steekproef* van Panelwizard, in opdracht van onderwijsondersteuner Lyceo, onder ruim 820 oud- en examenkandidaten. Gesnotter of gehoest van docenten of medeleerlingen, geluid van buiten en het tikken met een pen zorgen voor de grootste afleiding tijdens deze belangrijke periode. Ook in de voorbereiding zijn scholieren snel afgeleid. Zo is 80 procent afgeleid door hun mobiele telefoon. Om goed voorbereid een examen in te gaan, leren examenkandidaten het liefst aan de hand van samenvattingen. Daarnaast is 69 procent van de deelnemers bang om een black-out te krijgen.

Afleiding heeft effect op de prestaties van de leerlingen. 48 procent herkent dit. Voor 12 procent heeft dit zelfs veel effect. De afleiding zorgt voornamelijk voor een verminderde concentratie, 87 procent van de deelnemers zegt dit te ervaren. Opvallend is dat afleiding bij meisjes (91%) vaker tot verminderde concentratie leidt, dan bij jongens (69%). Een derde behaalt hierdoor een lager resultaat en 14 procent stopt zelfs eerder met het examen. De zintuigen worden goed op de proef gesteld. Niet alleen het geluid van anderen, maar ook slecht zittende stoelen en pijnlijke handen spelen een rol.

De top 5 grootste afleidingen tijdens het examen

1. Gesnotter of gehoest van docenten of medeleerlingen (57%)
2. Geluid van buiten (48%)
3. Tikken met de pen door andere leerlingen (42%)
4. Slecht zittende stoelen (41%)
5. Pijn in de hand van het schrijven (41%)

Afleiding tijdens het leren

Meer dan 80 procent van de examenkandidaten ervaart de mobiele telefoon als grote boosdoener tijdens het leren. Daarnaast zegt 57 procent tijdens het leren afgeleid te zijn door binnenlopende familieleden of vrienden en bijna 48 procent door de leeromgeving. In bijna twee derde van de gevallen heeft dit ook invloed op de leerprestaties.

Rosalie Moens, examentrainer bij Lyceo: “Dat we weleens afgeleid zijn is heel normaal. Je zintuigen worden geprikkeld en daardoor kun je je niet zo makkelijk afsluiten. Een tip is om je telefoon weg te laten tijdens het leren of de appmeldingen uit te zetten. Zet eventueel een timer tijdens het leren (blokken van 20 tot 45 minuten werken het best), met voldoende pauzemomenten tussendoor. Bijvoorbeeld door even te sporten of te wandelen. Zo blijf je geconcentreerd en productief en is de kans op een goed resultaat een stuk groter.”

Samenvattingen populairste leermethode

Uit de steekproef blijkt dat 32 procent al een maand of langer van te voren start en zo’n 33 procent van de leerlingen start twee weken voor een examen met leren. Qua leermethodes blijft de zelfgemaakte samenvatting erg geliefd, de helft geeft hier de voorkeur aan. Rosalie bevestigt dit: “Dit komt voornamelijk doordat je actief met de stof aan de slag gaat. Je zet je hersenen aan het werk en daardoor onthoud je de stof beter.” Opvallend is dat deze methode vooral onder meisjes populair is (60%), bij jongens slechts 34 procent. Jongens geven eerder de voorkeur aan de stof herhaaldelijk te lezen (43%).

Top 5 leermethodes

1. Aan de hand van zelfgemaakte samenvattingen (49%)
2. Via het bekijken van video’s (46%)
3. Aan de hand van examenbundels (42%)
4. Door de stof herhaaldelijk te lezen (37%)
5. Via examentrainingen (35%)

Naast afleidingen en populaire leermethodes werd er ook gekeken naar de grootste angsten tijdens het examen. Hierbij is een black-out krijgen de grootste angst onder examenkandidaten (69 procent). Zowel jongens als meisjes geven dit als voornaamste angst aan.

Verdere angsten tijdens het examen:

1. Black-out (69%)
2. Examen niet op tijd afkrijgen (60%)
3. Moeilijke vragen krijgen (55%)
4. Het vergeten van ondersteunde schoolwaren als een rekenmachine, passer of geodriehoek (42%)
5. Te laat komen (37%)